Ook in Noord-Nederland lijken de EU-verkiezingen van donderdag een nek-aan-nekrace tussen de PVV en GroenLinks-PvdA te worden om wie de grootste wordt. De scheidslijn tussen rechts en links wordt scherper.

Uit een representatieve enquête onder inwoners van Groningen en Drenthe door Enigma Research, in opdracht van Dagblad van het Noorden, blijkt dat asielzoekers de grootste zorg zijn voor veel kiezers. Rechts georiënteerde Groningers en Drenten kiezen dit vaker als belangrijk thema (75%). Links georiënteerden noemen asiel minder vaak (42%); zij hechten vaker waarde aan standpunten omtrent klimaat en natuur (81%).

Een derde deel van de stemmers geeft aan de verwachte ‘ruk naar rechts’ in Europa toe te juichen. Aan de andere kant is er een groep van tweevijfde deel van de kiezers die zich juist ernstige zorgen maken over de opkomst van uiterst rechtse en populistische partijen in Europa.

VVD en BBB blijven overeind en NSC duikelt
Uit de enquête blijkt dat een belangrijk deel van de kiezers nog geen keuze heeft gemaakt voor komende donderdag. Daarom kan de uiteindelijke uitslag nog veel kanten op. De PVV en GL-PvdA maken volgens deze peiling beide kans de grootste te worden. Het complete ‘linkse’ en ‘rechtse’ blok lijken allebei ongeveer een derde van de stemmen te krijgen.

De VVD en BBB blijven behoorlijk overeind in deze peiling. NSC daalt fors maar kan wel rekenen op een zetel. De Partij voor de Dieren en SP krijgen volgens de peiling ook voldoende stemmen voor een zetel. Zorgen over asielzoekers zijn voor veel stemmers redenen om de Europese ruk naar rechts toe te juichen. ,,Democratie is niet alleen wat links goed uitkomt’’, schrijft een van de reageerders. ,,Er zijn te veel asielzoekers en de linkse EU doet alsof ze de macht heeft’’, vindt een ander. ,,We willen een stop op het binnenlaten van islamitische mannen’’, vindt een ander.

‘Slecht voor welvaart en sociale samenhang’
In linkse en gematigde kringen heersen over die beweging naar rechts juist grote zorgen. ,,Ik vrees een oorlog als het alleen maar ieder voor zich wordt’’, zegt iemand. ,,Mensen stemmen op basis van nepnieuws over een hoge toestroom van asielzoekers die in werkelijkheid erg overdreven wordt’’, schrijft een ander. En een derde: ,,Dit is slecht voor de welvaart en sociale samenhang. De armen worden armer en de rijken rijker.’’

Groningers en Drenten blijken op zich vrij positief over de EU. Minder dan één op de tien wil dat Nederland uit de Europese Unie stapt. Meer dan driekwart wil er juist in blijven. Twee op de vijf willen minder invloed van de EU maar een kwart wil juist méér EU en 28 procent wil het houden zoals nu. Bijna de helft, 48 procent, wil de buitengrenzen van de EU sluiten voor asielzoekers. Een aanzienlijk deel, 17 procent, is daarover neutraal. Een forse groep van 33 procent is daar tegen.

Slechts 17 procent wil minder arbeidsmigratie
Arbeidsmigranten worden juist veel minder als probleem gezien. Een meerderheid van 60 procent wil het vrije verkeer van arbeiders in de EU in stand houden. Slechts 17 procent wil minder arbeidsmigratie in de EU. Andere punten van zorg zijn de oorlog in Oekraïne, klimaat en natuur, energie en landbouw. De economische macht van China en de VS en de digitalisering en kunstmatige intelligentie zijn minder grote zorgen.

Gevraagd naar welke onderwerpen ze verder nog belangrijk vinden, wordt regelmatig de wolf genoemd. Daarnaast leven er ook zorgen over Israël en Gaza en ergert een deel van de kiezers zich over het verhuiscircus van de EU naar Straatsburg. En een enkeling is bezorgd over coronavaccins en het World Economic Forum.

Weinig keuze op basis van stemhulpen
De meeste kiezers bepalen hun keuze voor de Europese verkiezingen op basis van een partijprogramma of de standpunten van partijen. Nauwelijks 10 procent kiest op een partij vanwege de lijsttrekker. De stemhulpen en kieswijzers lijken geen doorslaggevende rol te spelen bij het bepalen van de stemkeuze.

De enquête door Enigma Research is vorige week gehouden onder een representatieve groep van 1021 bewoners van Groningen en Drenthe van 30 jaar en ouder. De resultaten zijn gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht en stemgedrag. Zo is ook gevraagd naar wat de reageerders hebben gestemd bij de Tweede Kamerverkiezingen in november.

Bron: Dagblad van het Noorden
Gepubliceerd: 05-06-2024